عوارض عصب كشی دندان
هر چقدر ما در طول زندگی از دندانهای خود محافظت نماییم، اما ممکن است خرابی و درد دندان بالاخره سراغ ما هم بیاید. یکی از درمان‌هایی که اغلب ما انجام داده‌ایم عصب‌کشی دندان به‌شمار می‌آید. این شیوه درمانی زمانی انجام می‌شود که دندان در اثر عفونت یا ضربه سنگین آسیب ببیند. در این شرایط دندان‌پزشک با بررسی‌های لازم درصورتی که دندان قابل ترمیم نباشد، اقدام به عصب‌کشی می‌نماید. عصب‌کشی دندان، درمانی دقیق و سخت است و در گاهی موارد با عوارضی همراه است. بیماران گروه حساس مانند بانوان باردار، کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و دیابتی قبل از انجام این درمان باید با عوارض عصب كشی دندان آشنا شوند تا درصورت بروز کوچکترین مشکل اقدامات صحیح را انجام دهند.
عصب کشی دندان چه عوارضی دارد؟
زمانی که پالپ دندان آسیب غیرقابل بازگشت دیده باشد، دندان‌پزشک برای حفظ و افزایش طول عمر دندان عفونی‌شده، درمان عصب‌کشی را پیشنهاد می‌دهد. در حقیقت عفونت کانال ریشه، بیماری است که دندان را در عملکرد اصلی خود ناتوان می‌کند. عامل اصلی ایجاد عفونت، باکتری‌هایی هستند که سبب پوسیدگی دندان شده‌اند. بعد از فرآیند عصب‌کشی گاهی عوارضی مشاهده می‌گردد که در ادامه به مهمترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- امکان شکستن دندان عصب‌کشی شده: مهمترین عارضه عصب‌کشی دندان، احتمال شکستن آن محسوب می‌شود. دندان بعد از این درمان به اندازه قبل قوی و محکم نیست، زیرا با خارج شدن ریشه، عملاً دندان می‌میرد و دیگر یک بافت زنده به‌حساب نمی‌آید. به همین علت دندان عصب‌کشی شده نیاز به مراقبت زیادی دارد، بهتر است با گذاشتن روکش روی دندانهای عصب‌کشی شده بیشتر از آن‌ها مراقبت کنیم.
- عدم امکان حذف ریشه عفونی: به‌طورکلی دندان‌پزشک نمی‌تواند اطمینان بدهد که تمام عفونت موجود در دندان آسیب‌دیده را خارج نموده است. ساختار دندان حاوی میکروتوبول‌هایی بوده که از میان عفونت عبور می‌کند و با ابزار دندانپزشکی نمی‌توان این عفونت‌ها را از میکروتوبول‌ها خارج کرد.
- عفونت مجدد دندان: همانطور که گفته شد تمام عفونت از کانال ریشه دندان خارج نمی‌شود. درنتیجه باکتری‌ها در بخشی از عفونت که در پالپ دندان باقی مانده‌اند، رشد و گسترش پیدا می‌کنند و مجدداً دندان عفونی می‌شود یا حتی دندانهای مجاور را نیز درگیر می‌کند.
- احتقان سینوسی: سینوس‌ها و کانال ریشه دندان‌ها در کنار یکدیگر قرار دارند. درنتیجه در حین عصب‌کشی ممکن است مقداری از مایع دهان به داخل غشای بینی وارد شود و بیمار دچار احتقان سینوسی گردد.
- سوراخ‌شدن کانال ریشه: دندان‌پزشک برای ضدعفونی و عصب‌کشی دندان‌ها از ابزار مخصوصی به نام فایل استفاده می‌کند. این ابزار انعطاف‌پذیر است و به شکل کانال ریشه خم می‌شود. گاهی ممکن است انحنای کانال ریشه زیاد باشد و فایل سبب سوراخ‌شدن کانال ریشه شود.
چرا پس از عصب کشی دندان به برخی عوارض دچار می شویم؟
همانطور که گفتیم عوارض پس از عصب‌کشی شامل شکستن دندان، عفونت مجدد آن، سوراخ‌شدن کانال ریشه و… می‌شود. همچنین اگر دندان‌پزشک نتواند مجراهای فرعی ریشه را دقیق شناسایی کند، عفونت در کانال ریشه باقی می‌ماند و درد و مشکل دندان عود می‌کند. دندان ضعیف که روکش نشده است نسبت به فشار بسیار حساس می‌شود، درنتیجه افرادی که به دندان قروچه دچار هستند یا عادات غلطی مانند شکستن یخ یا آجیل با دندان دارند ممکن است دچار شکست دندان شوند. تمام این مشکلات سبب عوارض جدی بعد از عصب‌کشی می‌شود.
دریافت خدمات درمانی نزد دندان‌پزشک باتجربه و ماهر و همچنین رعایت اصول بهداشتی و عمل به توصیه‌های متخصص سبب خواهد شد فرآیند درمان عصب‌کشی دندان با کمترین میزان عوارض همراه باشد. بهتر است برای به حداقل رساندن عوارض عصب كشی دندان، دندان درمان‌شده روکش شود تا بخش‌هایی که مستعد شکستگی هستند محفوظ بمانند. دندان روکش شده محکم‌تر است و در برابر آسیب محافظت می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: آیا عصب کشی دندان درد دارد؟ چگونه درد عصب کشی را کاهش دهیم؟
آیا عصب کشی دندان در بارداری عوارض دارد؟
چکاپ دندان‌ها قبل از بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است. در این صورت یک خانم باردار در موارد بسیار نادری به مشکلات دهان و دندان دچار می‌شود و دوران بارداری آرام‌تری را سپری می‌نماید. درصورتی که به هر علتی در دوران بارداری، مادر دچار عفونت دندان گردد و ناچار به عصب‌کشی دندان شود، بهتر است این اقدام درمانی در سه ماهه دوم بارداری انجام شود. دقت داشته باشید درمان دندان تحت هیچ شرایطی نباید به تأخیر افتد.
داروهای بی‌حسی که دندان‌پزشک در درمان عصب‌کشی استفاده می‌کند خطری برای مادر و جنین به‌همراه نخواهد داشت. همچنین محلول‌های شستشو که طی فرآیند درمان ریشه استفاده می‌شود نیز ضرری به مادر نمی‌رساند. حتی اگر بعد از پروسه درمان نیاز باشد مادر از آنتی‌بیوتیک استفاده نماید، هیچ عارضه‌ای سلامتی آن‌ها را تهدید نمی‌کند. تنها مسئله مهم درمان عصب‌کشی در دوران بارداری این بوده که به دلیل انجام تصویربرداری با اشعه ایکس، بهتر است مادر در سه ماهه دوم بارداری اقدام به عصب کشی نماید.
راهکارهایی برای به حداقل رساندن عوارض عصب کشی
بعد از انجام مراحل عصب‌کشی می‌توان مسیری را در پیش گرفت تا عوارض این درمان به حداقل برسد. در درجه اول شما باید به تمام توصیه‌های دندان‌پزشک خود عمل نمایید و در قدم بعدی موارد زیر را درنظر داشته باشید تا دچار ناراحتی‌ها یا مشکلات شدیدتری نشوید:
- داروهای تجویز شده را در زمان مشخص مصرف نمایید.
- از خوردنی‌های سفت و خشک یا نوشیدنی‌های سرد و گرم در ساعات اولیه پس از درمان بپرهیزید.
- بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نمایید و روزی حداقل 2 بار مسواک بزنید. توجه نمایید مسواک را روی دندان عصب‌کشی شده خیلی نرم بکشید. همچنین می‌توانید از مسواک‌هایی استفاده نمایید که پرزهای نرمی دارند.
- تا زمانی که دندان عصب‌کشی شده را روکش نکرده‌اید از نخ دندان استفاده نکنید.
- نوشیدنی‌های حاوی شکر یا نوشیدنی‌های گرم و اسیدی کمتر مصرف نمایید.
- داشتن برنامه مشخص جهت چکاپ و مراجعه به دندان‌پزشک هر 6 ماه یکبار.
- استفاده از دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال.
- کاهش مصرف الکل و دخانیات.
- مصرف غذاهای سالم.
پیشنهاد مطالعه: مراحل عصب کشی دندان؛ بررسی قدم به قدم نحوه عصب کشی
کلام آخر
عصب‌کشی دندان به‌عنوان روشی جهت درمان دندان‌هایی که دچار عفونت و پوسیدگی‌های شدید و پیشرفته دارند به‌کار گرفته می‌شود. این فرآیند درمانی مانند اغلب درمان‌های دیگر ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشد. از عوارض عصب كشی دندان، حساسیت و ضعیف شدن دندان محسوب می‌شود. بنابراین جهت از بین بردن این مشکل یا مشکلات احتمالی دیگر، بهتر است دندانهای خود را بعد از عصب‌کشی روکش نمایید. روکش دندان مانند یک سد دفاعی از دندان عصب‌کشی شده محافظت می‌کند.
پاسخ به سؤالات متداول
1_ چرا بعد از درمان عصب‌کشی بعضی از افراد تبخال می‌زنند؟
به دلیل داروی بی‌حسی تزریق شده، جای سوزن و تحریکات انجام شده طی درمان، ممکن است کسانی که سابقه تبخال دارند، بعد از درمان به این عارضه دچار شوند.
2_ آیا ورم صورت پس از عصب‌کشی طبیعی است؟
تا 3 الی 4 روز ورم صورت طبیعی است، اما اگر این مشکل ادامه داشت حتماً به دندان‌پزشک خود مراجعه کنید.
3_ آیا بعد از عصب‌کشی دندان دچار تب‌ولرز می‌شویم؟
احتمال ایجاد تب‌ولرز بعد از درمان بسیار کم است، اما درصورت بروز، دندان‌پزشک برای شما قرص تب‌بر تجویز می‌کند.
4_ عوارض بیشتر در دندانهای عصب‌کشی شده جلو اتفاق می‌افتد یا دندانهای عقب؟
میزان عوارض بستگی به نوع دندان دارد، به‌عنوان مثال دندانهای عصب‌کشی شده جلویی تغییر رنگ می‌دهند و دندانهای عصب‌کشی شده عقبی دچار عفونت مجدد می‌شوند.
5_ دندان عصب‌کشی شده چقدر عمر و ماندگاری دارد؟
طول عمر دندان عصب‌کشی شده از دندان طبیعی بیشتر است. اگر پروسه درمان ریشه، پرکردن و روکش دندان به خوبی و با بهترین مواد انجام گیرد، این دندان‌ها برای یک عمر سالم باقی می‌مانند.
